Geld besparen is voor veel mensen een onmisbare stap als je financieel onafhankelijk wilt worden. 

Bij veel mensen is geld besparen zoiets als afvallen of gaan sporten. Je vertrouwt teveel op discipline, waardoor het niet lukt. 

Om succes geld te kunnen besparen, heb je een systeem nodig. In dit artikel help ik je op weg om op een structurele manier geld te besparen.

Dit doe ik aan de hand van een stappenplan. Verwacht hier geen tips als 'koop je groente op de markt' of 'tank bij de onbemande pomp'. Ik ga je een systeem leren waarmee je doorlopend geld bespaart.

Vergeet niet: besparingen zijn altijd netto

De definitie van besparen

De wens om te gaan sparen kan al heel snel uit de hand lopen. Je hoeft echt niet op een houtje te gaan bijten. Je kunt oneindig veel besparen, maar mijn doel is om het niet ten koste te laten gaan van je kwaliteit van leven. 

Dat betekent niet dat je niet kritisch moet zijn. Het is altijd belangrijk om te kijken waarom je een bepaalde uitgave doet. Maakt het je écht gelukkig of denk je dat? Dat zijn twee verschillende dingen.

Een andere manier om het te zeggen is: je wilt hetzelfde geluksniveau houden, maar hier minder geld aan uitgeven. 

Door het artikel heen zal ik dat illustreren met voorbeelden. 

1. Bepaal je doelen

Alles begint met een doel en dat geldt ook voor het besparen van geld. Kijk naar je levenssituatie en bepaal een doel voor het besparen.

Simpele voorbeelden van spaardoelen zijn als volgt:

• Aan het eind van het jaar hebben we €5.000 opzij gezet voor ons nieuwe huis.
• Ik wil iedere maand 10% van inkomen sparen
• Ik wil ieder jaar €20.000 beleggen (dat is mijn doel).

In veel gevallen doe je het sparen niet alleen, maar samen met je partner of andere gezinsleden. Het is belangrijk dat je samen achter dit doel staat. Als jij geld wilt besparen en je partner geeft er niet zoveel om, dan is het afhankelijk van je situatie wat je er mee doet.

Als je gedeelde financiën hebt, heb je andere mogelijkheden dan wanneer je een deel eigen geld hebt.

Hoe dan ook is er altijd wel wat ruimte om geld te besparen op een ongemerkte manier.

2. Breng je uitgaven in kaart

Weet jij tot op de cent nauwkeurig wat je het afgelopen jaar hebt betaald aan reizen en openbaar vervoer? Vast niet.

Het is essentieel om inzicht te hebben in je uitgaven, anders weet je niet waar je kunt besparen. 

Ik raad je aan om alles zelf te noteren. Als je al je uitgaven met de kaart betaalt, kun je terug in de bankafschriften. Neem deze gegevens over in en excelletje of een schriftje. Door de uitgaven handmatig in te voeren, ben je er beter van bewust.  

Er zijn allemaal hippe apps die je kunt koppelen met de bank en die automatisch je transacties inlezen. Lijkt heel handig, maar dat is het uiteindelijk niet.

Een app spuugt uit dat je in April voor €300 aan kleding hebt uitgegeven. Dat is een abstract getal. Als je ziet dat je €50 hebt uitgegeven voor een paar onderbroeken, dan kijk je hier ineens heel anders naar. 

Vallen de kosten voor boodschappen uit, lees dan mijn artikel over goedkoop boodschappen doen. Bij je boodschappen moet je vaak wat meer de diepte in. 

3. Pak het laaghangend fruit

Ik ben er altijd heel erg voor om direct resultaat te maken. Ga er een uurtje voor zitten en zeg alle abonnementen op waar je te weinig gebruik van maakt. 

Je hebt de eerste stappen al gemaakt en dit motiveert enorm. Andere stappen die je gelijk kunt zetten zijn:

1. Besparen op energie
2. Besparen op internet thuis
3. Schadeverzekeringen
4. Zorgverzekering (als je dit aan het eind van het jaar leest).

Al dit laaghangend fruit levert direct winst op. Het maakt voor je geluk echt niet uit of je stroom van leverancier A of leverancier B komt. Abonnementen die je niet of weinig gebruikt, mis je als het goed is ook niet. Mis je ze wel, dan kun je altijd nog terug. 

Doel van deze stap is het creëren van de eerste voortgang. Motivatie. De eerste klap is een daalder waard. 

4. Bekijk waar extra ruimte ligt om te besparen

Jaren geleden woonde ik met mijn vrouw in een huurappartementje. Mijn vrouw werkte niet en mijn salaris was net genoeg om de vaste lasten te dekken. Wij moesten streng op de kosten letten, we droomden ervan om ons eigen huisje te kopen.

Ik had dezelfde exercitie uit dit stappenplan gemaakt en zag dat er iedere week ongeveer €120 uitging aan boodschappen. Als experiment hebben we de uitgaven gehalveerd. Ik zette €60 op een betaalrekening en dat was ons budget voor de boodschappen die week. 

De eerste twee weken was het even krap (we hebben nog een keer noodgedwongen bij mijn ouders), maar na een tijdje lukte het ons om met €60 in de week rond te komen. Minder had nog wel gekund, maar we houden ook van variatie en lekker eten. 

Door dit uit nood geboren experiment ondervonden we tot 50% van onze uitgaven aan boodschappen konden wegsnijden. 

Je hoeft lang niet altijd iets te ondervinden om het uit te vinden. Maar wees je er wel van bewust dat je vaak allerlei patronen hebt. 

Deze patronen zijn vaak ingesleten. Je bent je er niet meer van bewust. Aan de hand van je uitgaven, kun je jezelf kritische vragen stellen. 

Als je langs je uitgaven gaat, dan kom je ongetwijfeld wel spullen tegen die je hebt gekocht. Had je deze ook op Marktplaats kunnen vinden? 

Stel jezelf kritische vragen, maar blijf realistisch. Geld is niet de enige maatstaf. Kijk ook naar zaken als gemak, tijdsbesteding of veiligheid.

Een tientje besparen op een aankoop via Marktplaats is de moeite vaak niet. Een tweedehands smartphone halen is ook niet altijd een goed idee, omdat deze gestolen kan zijn. 

Kijk ook naar de randvoorwaarden om een besparing te doen. Als je een ritje van 5 kilometer met de fiets doet, waarom is dat dan? Als je tijdens dat ritje een allerlei spullen en dure apparatuur mee moet nemen, tja dan wordt het lastig. Als je de rit met de auto doet omdat het wel eens regent, dan verdien je een goed regenpak binnen een paar ritjes wel weer terug.

Als je dit moeilijk vindt, laat dan iemand anders eens met je meekijken en wat kritische vragen stellen.  

5. Maak een begroting

Het klinkt een beetje saai om een middag te gaan zitten met je lijst met uitgaven in de ene hand en je doelen in de andere. Het is wel een noodzakelijke stap. 

De rekensom is eigenlijk best simpel.

Doel - huidige uitgaven = benodigde besparing.

Per uitgavenpost stel je vast hoeveel geld je er aan wilt uitgeven. De ervaring is dat er altijd wel wat onderdelen zijn waar je pijnloos kunt besparen.

Vergeet absoluut niet de post 'funuitgaven' in je budget. Dit is geld dat je zonder schuldgevoel uit mag geven aan je hobby's en een leuke dingen. Ben je een fanatiek gamer, houd dan ruimte om af en toe een game te kopen. Maak desnoods losse rekeningen aan voor jou en je partner, zodat je wat geld hebt om uit te geven zonder dat je vragen krijgt. 

Als geld sparen je doel wordt, dan voelt het al snel vies om geld uit te geven. Waar dat kan, zorg dat je ruimte blijft houden om te genieten. 

6. Evalueer en houd jezelf scherp

Als je eenmaal een goede stap hebt gezet richting je spaardoelen, dan wil je ook dat je het ook vol blijft houden. 

Blijf daarom je uitgaven een tijd bijhouden, zodat je ziet waar je doelen haalt en waar niet. Wellicht zijn er ook nog wat minder frequente uitgaven die je was vergeten. Die voeg je gewoon toe.  

De ervaring bij veel mensen is dat je op sommige plekken veel meer geld bespaart dan je in eerste instantie dacht. Op andere plekken is het toch wellicht toch wat moeilijker. Soms kost een besparing ook te veel moeite, dan moet je er niet mee doorgaan. Het moet wel leuk blijven.

Dit is allemaal geen probleem. Het belangrijkste is dat je je doelen in het oog houdt. Kom je helemaal niet in de buurt van je doel, bekijk dan of je de lat niet te hoog hebt gelegd. Het gaat immers om je geluk en niet om het geld. 

Je vindt de balans als je zonder je geluk van nu op te offeren, meer vrijheid creëert voor de toekomst.